Modelowe rozwiązanie dla JST dot. profilaktyki nadwagi i otyłości wśród dzieci w wieku szkolnym – nowa rekomendacja Prezesa AOTMiT
Rekomendacja nr 44/2025 z dnia 12 czerwca 2025 r. Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji w sprawie zalecanych technologii medycznych, działań przeprowadzanych w ramach programów polityki zdrowotnej oraz warunków realizacji tych programów, dotyczących profilaktyki nadwagi oraz otyłości wśród dzieci w wieku szkolnym.
Publikacja tej rekomendacji to ważny krok w kierunku budowania spójnego i efektywnego systemu działań profilaktycznych w ochronie zdrowia dzieci.
Agencja udostępnia jednostkom samorządu terytorialnego (JST) kompleksowe, merytorycznie uzasadnione rozwiązanie, które odpowiada na pilną potrzebę przeciwdziałania narastającemu problemowi nadwagi i otyłości wśród dzieci. Dokument oparty jest na aktualnych wytycznych klinicznych oraz sprawdzonych dowodach naukowych i może być wdrażany jako gotowy wzorzec.
Co istotne, przygotowanie programu polityki zdrowotnej (PPZ) zgodnie z treścią rekomendacji, zwalnia z obowiązku uzyskania opinii prezesa Agencji – wystarczy złożyć stosowne oświadczenie.
Uwaga: od 12 czerwca 2025 r. w celu przygotowania PPZ w zakresie profilaktyki nadwagi i otyłości wśród dzieci w wieku szkolnym, należy brać pod uwagę zapisy rekomendacji nr 44/2025, a następnie przesłać do Agencji na podstawie art. 48aa ust. 11 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. 2024 r., poz. 146 z poźn. zm.) oświadczenie o zgodności projektu PPZ z tą rekomendacją.
Programy realizowane przed datą publikacji rekomendacji nie wymagają zmian. Natomiast ich kolejne edycje muszą być już zgodne z nowym dokumentem.
Prezes Agencji rekomenduje przeprowadzanie w ramach PPZ:
- przesiewowego badania antropometrycznego w populacji dzieci w wieku szkolnym,
- interwencji multikomponentowej w populacji uczestników, których BMI znajduje się w co najmniej 90. centylu dla płci i wieku,
- działań informacyjno-edukacyjnych związanych z profilaktyką nadwagi i otyłości w populacji dzieci w wieku szkolnym oraz ich rodziców lub opiekunów prawnych.
Nadwaga i otyłość wśród dzieci to problem o rosnącej skali. Wpływa nie tylko na zdrowie fizyczne, ale także na kondycję psychiczną i społeczną młodych osób. Może prowadzić do zaburzeń emocjonalnych, niskiej samooceny, a w skrajnych przypadkach – do depresji i uzależnień.
W 2022 roku – według danych NCD Risk Factor Collaboration (NCD-RisC organizacja współpracująca z WHO) – nadwagę stwierdzono u 15,87% polskich dzieci w wieku szkolnym 5–19 lat, a otyłość u 7,11%.
Na przestrzeni lat 2010–2025 AOTMiT (do dnia wydania rekomendacji) Agencja otrzymała 130 projektów PPZ z zakresu profilaktyki nadwagi i otyłości. Wydano do nich łącznie 118 opinii, w tym:
- 90 opinii pozytywnych lub warunkowo pozytywnych,
- 28 opinii negatywnych,
- 1 projekt jest obecnie w trakcie oceny,
- 11 projektów zakończyło się bez wydania opinii (projekt PPZ stanowił kontynuację już realizowanego PPZ lub z innych powodów formalnych).